GWT 2017: „Moja Mama Janis”

Z przyczyn od nas niezależnych zmianom ulega tytuł Spektaklu w ramach Grudziądzkiej Wiosny Teatralnej 2017 z dnia 31 marca, który wystawiony zostanie w Klubie Akcent. Zamiast „Profesjonalistki” obejrzymy „Moja Mama Janis” grany w Teatrze Polonia – również w wykonaniu Jolanty Litwin-Sarzyńskiej.  

Czas trwania: Czas trwania: 90 minut, bez przerwy

Scenariusz: Jolanta Litwin-Sarzyńska, Piotr Sarzyński, Redbad Klijnstra

Reżyseria: Redbad Klijnstra

Tłumaczenia piosenek: Maciejka Mazan i Daniel Wyszogrodzki

Scenografia i kostiumy: Joanna Kaczyńska

Projekcje: Jacqueline Sobiszewski, Przemysław Mrozowski

Realizacja dźwięku: Paweł Zawadzki

Koordynator projektu: Małgosia Litwin

1. OPIS SPEKTAKLU.

„Moja matka Janis”, to monodram muzyczny, którego najważniejszą i najbardziej spektakularną część stanowi 15 piosenek legendarnej Janis Joplin po raz pierwszy przetłumaczonych na polski. Ale rzecz jest nie o Joplin, lecz o współczesnej kobiecie w wieku ok. 35 lat, która na pozór odniosła sukces, ale jej rozliczenie się z dotychczasowym życiem budzi demony: kompleksy wyniesione z domu, nieudane małżeństwo, niezrealizowane marzenia życiowe, dziwne relacje z matką, niespełnioną potrzebę wolności i wyrwania się z różnych ograniczeń, wyniesionych z małego miasteczka. To bardzo osobisty i przejmujący obraz współczesnej kobiety. Co do tego ma Janis Joplin? Okazuje się, że wiele. Jak cień towarzyszy bohaterce w jej życiu aż do momentu, o którym opowiada spektakl.

1. REALIZATORZY i WYKONAWCY.

Scenariusz: Jolanta Litwin-Sarzyńska, Piotr Sarzyński, Redbad Klijnstra

Reżyseria: Redbad Klijnstra

Opieka artystyczna: Wojciech Kępczyński

Wykonawca: Jolanta Litwin-Sarzyńska + 5.osobowy zespół muzyczny w skład którego najczęściej wchodzą: Paweł Serafiński (najlepszy polski muzyk grający na organach Hammonda) Sławek Wierzcholski (harmonijka ustna – lider legendarnej „Nocnej Zmiany Bluesa), Wojciech Zalewski (gitara basowa –grający z VOX i Krystyną Prońko) Piotr Szewczenko (gitara – muzyk grający z Edytą Bartosiewicz), Piotr Maślanka (jeden z najwybitniejszych polskich perkusistów, na stałe współpracujący m.in. z Krzesimirem Dębskim oraz licznymi orkiestrami symfonicznymi)

Tłumaczenia piosenek: Maciejak Mazan i Daniel Wyszogrodzki

Scenografia i kostiumy: Joanna Kaczyńska

Światła: Jacqueline Sobiszewski

Reżyseria dźwięku: Włodzimierz Brzeziński

Produkcja: Marek Szyjko

 

III. LOSY PROJEKTU.

Premiera monodramu odbyła się 5 grudnia 2005 r. na scenie kameralnej (Nova Scena) stołecznego Teatru Roma i był dotychczas grany ok. 40 razy, zawsze przy pełnej widowni. Obecnie jest wystawiany przeciętnie dwa razy w miesiącu. Atrakcją spektaklu jest 16 piosenek legendy amerykańskiego rocka Janis Joplin po raz pierwszy w historii przetłumaczonych na język polski. Pomysłodawczynią projektu oraz odtwórczynią głównej roli jest Jolanta Litwin-Sarzyńska, na co dzień aktorka Teatru Syrena, wokalistka musicalowa, laureatka Grand Prix na konkursach piosenkarskich w Legnicy, Warszawie i Lublinie.

Poza stałą siedzibą spektakl był szereg razy zapraszany i pokazywany na innych scenach i festiwalach. Były wśród nich m.in.:

1. Przegląd Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu

1. Teatr Rozrywki w Chorzowie

1. Teatr Montownia + Teatr Polonia w Warszawie

1. Festiwal teatralny „Przez dotyk” w Teatrze im. Mickiewicza w Częstochowie

1. Centrum Kultury „Łowicka” w Warszawie

1. Festiwal Dialogu 4 Kultur w Łodzi

1. Centrum Kultury „Muza” w Legnicy

1. Centrum Kultury „Impart” we Wrocławiu

1. Kieleckie Centrum Kultury

1. Teatr Muzyczny w Gdyni (I Festiwal Teatrów Muzycznych)
2. Teatr Bagatela w Krakowie (V Festiwal Małych Form Teatralnych)
3. Festiwal „Harmonica Bridge” (spektakle w Toruniu i Bydgoszczy)
4. Teatr Stary w Lublinie
5. Festiwal Teatralny „Malta” w Poznaniu
6. Przez ostatnie dwa lata spektakl był grany na deskach Teatru„Polonia” w Warszawie

 

Przygotowanie spektaklu zostało sfinansowany przez Ministerstwo Kultury i Sztuki a patronat nad nim objęła Ambasada USA w Polsce.

 

Jolanta Litwin-Sarzyńska za rolę w „Mojej mamie Janis” otrzymała nagrodę publiczności (jedyna regulaminowa) na I Festiwalu Teatrów Muzycznych w Gdyni.

1. FRAGMENTY RECENZJI.

 

„Powstała zaskakująco szczera i celna opowieść o dziewczynie z małego miasteczka wyzwalającej się z prowincjonalnych obciążeń, kompleksów i idiosynkrazji, a przecież tkwiącej (w pewnej przynajmniej mierze) w tym przyrodzonym sosie raz na zawsze. Aktorka umiała się powstrzymać od teatralno-recitalowych upiększeń i łatwizn, być może instynktownie  czując, że tylko maksymalna otwartość i prostota zharmonizuje się z bluesowymi skargami „Mamy Janis”, wykonanymi perfekcyjnie i efektownie, bez cienia tandetnego naśladownictwa”. (Jacek Sieradzki, Subiektywny spis aktorów)

 

„Moja mama Janis” to popis nie tylko aktorski, ale i wokalny. Silny, lekko zachrypnięty głos artystki przypomina barwą głos Joplin, ale nie próbuje ona naśladować gwiazdy. Proponuje własną interpretację piosenek. (…) W każdej sytuacji prowadzi ją miłość, która czasem doprowadza do rozpaczliwego krzyku. I wtedy Jolanta-Joanna-Janis zaczyna śpiewać tak, że wciska w fotel„. (Krystyna Lubelska, Polityka Nr 50/2005)

 

„Niemal każdy utwór to przepełniony jest pasją, radosną energią i szczerym zachwytem hołd złożony ukochanej artystce. A trzeba podkreślić, że w kwestii wyboru repertuaru aktorka nie poszła na żaden kompromis, wprost przeciwnie – dość wysoko ustaliła sobie poprzeczkę. Litwin-Sarzyńska ma wielki głos, który potrafi na zmianę wzruszać i przyprawiać słuchacza o rozkoszne dreszcze. (Anna Markiewicz, TVP, 17.12.2005)

 

Jolanta Litwin-Sarzyńska dysponuje dobrym głosem i jest muzykalna. (Jacek Marczyński, Rzeczpospolita 10.12.2005)

 

Jolanta Litwin-Sarzyńska ma mocny głos, który jest w stanie oddać trudny repertuar Janis Joplin. Aktorka nie naśladuje piosenkarki. Jest sobą i to jej duży atut.” (Michalina Dolińska, Gazeta Wyborcza-Poznań, 14.11. 2004).

 

Joli Litwin, która brawurowo śpiewała hity Janis Joplin z profesjonalnie sprawnym zespołem rockowym (Mirosław Pęczak, Polityka Nr 4/2005)

 

„Moja mama Janis” to jednak nie tylko koncert 15 największych przebojów Janis Joplin, to również nietypowo poprowadzona opowieść biograficzna (…) To świetny pomysł: zamiast udawać Joplin, autorka tworzy na scenie postać o podobnej biografii (…) Wielkim walorem wieczoru jest bezpretensjonalne aktorstwo. Litwin-Sarzyńska zwraca się wprost do widzów, tworząc klimat intymnej rozmowy. Od monologu gładko przechodzi do piosenek, które są rodzajem emocjonalnego komentarza. Co najważniejsze, jako wokalistka znajduje własny styl i własną ekspresję (…) Wieczór z piosenkami Joplin wart jest zachodu (Roman Pawłowski, Gazeta Wyborcza, 12.05.2006)

 

„Moja mama Janis” z Jolantą Litwin-Sarzyńską opowiadającą swoje życie piosenkami Joplin. Zabiła siłą swego głosu, zaczarowała nastrojem, jaki potrafiła wytworzyć na scenie. Każdą kolejną piosenką rozgrzewała oporną częstochowską publiczność, rozbudzała emocje, wzruszała, bawiła. Jej mocny, lekko zachrypnięty głos wibrował, kusił, wylewał w jesienne ciała jakąś niesamowitą energię (Julia Liszewska, Nowa Siła Krytyczna, 17.11.2007)

 

Jolanta Litwin-Sarzyńska niczym dawni przodownicy pracy, wycisnęła 520 % normy z tekstu i piosenek Janis Joplin (…) Aktorka nawiązała rewelacyjny kontakt z publicznością, a sceniczne relacje z jej „chłopakami” dodały kolejny walor. Cały bez wyjątku zespół świetnie się bawił i żywo reagował, dzięki czemu byliśmy świadkami pięknych chwil (Piotr Wyszomirski, Gazeta Świętojeńska, 27.04.2008)

 

Zobaczyliśmy brawurowo zagrany monodram „Moja mama Janis” ze świetną rolą Jolanty Litwin-Sarzyńskiej w roli dziewczyny z małego miasteczka zafascynowanej charyzmą Janis Joplin. Aktorka obdarowana znakomitym jazzowym głosem i scenicznym temperamentem, z łatwością komunikowała się z gdyńską widownią, która od razu dała się uwieść historii Joanny w czerwonym płaszczu. Z pewnością Litwin-Sarzyńska zasługuje na miano najlepszej aktorki tego festiwalu (Katarzyna Fryc, Gazeta Wyborcza – Trójmiasto, 23.04.2008)

 

Nieco chropowaty, bardzo silny głos, do tego charyzma i poczucie humoru aktorki zachwyciły krakowską publiczność. Litwin-Sarzyńska to rockandrollowa dusza – zadziorna, autoironiczna, czasem wulgarna, a przede wszystkim szczera. Najlepiej wypadają w spektaklu znakomicie zaśpiewane piosenki – wielkie brawa za „Me & Bobby McGee” (Iga Dzieciuchowicz, Gazeta Wyborcza – Kraków, 18.08.2008)

 

1. PŁYTA.

 

W styczniu 2010 r. ukazała się płyta zawierająca 12 utworów ze spektaklu. O płycie pisał m.in. tygodnik „Polityka”:

„Żadna szanująca się kobieta nie zostaje piosenkarką. Jeśli nie musi”. To chyba motto artystki, bo pojawia się w książeczce dołączonej do albumu oraz podczas przedstawień monodramu muzycznego „Moja mama Janis”, z którego pochodzą utwory. To niby piosenki Janis Joplin, ale opowiedziane na nowo.

Nie wiem, czy Jolanta Litwin naprawdę musiała zostać piosenkarką, ale dobrze, że została. Ma głos, który sprawdza się i w ckliwej balladzie, i ekspresyjnych rockowych piosenkach. A wreszcie ten głos sprawdza się w konfrontacji ze słynnym repertuarem. Któż z nas bowiem nie ma swojego obrazu Janis, komu nie krążą w głowie jej piosenki?

Litwin postanowiła swoją wizję upublicznić i przekonać do niej. To wymaga niesamowitej odwagi. No i talentu, żeby takie przedsięwzięcie nie skończyło się katastrofą. Jedną z miar dobrej muzyki jest emocja, dreszcz, wewnętrzne poruszenie, jakie wywołuje. Przy tej płycie na pewno tego nie zabraknie. Córka Janis poszła w ślady matki.

Ponadto płycie poświęcono recenzje i rozmowy z wykonawczynią oraz zaprezentowano utwory z płyty m.in. w rozgłośniach radiowych: Radio dla Ciebie, I Program Polskiego Radia, Radio PIN, Radio Roxy, Radio WaWa, „Trójka”, a także w Pytanie na Śniadanie (TVN).