„Debil” Teatr im. Juliusza Słowackiego z Krakowa

Autor: Malina Prześluga
Reżyseria: Piotr Ratajczak
Muzyka: Tomasz Lewandowski
Scenografia, kostiumy, reżyseria świateł: Marcin Chlanda
Ruch sceniczny: Arkadiusz Buszko
Inspicjent: Bartłomiej Oskarbski
Producent: Izabella Oleś

To będzie opowieść o Kubie. O mężczyźnie z niepełnosprawnością intelektualną, który ma
„czterdzieści lat skończone”. Kuba lubi zupę, swoich przyjaciół ze Stumilowego Lasu i
chce żeby wszyscy byli „dobzi”;. Kuba nie lubi bigosu, schodów i złych ludzi. Dlatego Kuba
marzy, by zmienić świat, by zrobić go lepszym. I kiedy zdobywa taką możliwość, to robi to.
Tak jak potrafi.
Debil to prapremiera dramatu uhonorowanego Gdyńską Nagrodą Dramaturgiczną za
najlepszy tekst 2020 roku. Dramatu, który w przewrotny i dowcipny sposób porusza
złożony temat osób z niepełnosprawnością i temat świata, który próbuje – a czasem nie
próbuje wcale – z tym tematem dialogować. A dialogować trzeba; byle robić to mądrze, z
empatią i czułością.

Piotr Ratajczak, reżyser o spektaklu:
Dramat Maliny Prześlugi „Debil” to jeden z pierwszych polskich tekstów, gdzie głównym
bohaterem staje się mężczyzna z niepełnosprawnością intelektualną. Autorka oddaje głos
niepełnosprawnemu czterdziestoletniemu Kubie i jego słowami, jego oczami pokazuje nam
świat, który nie rozumie potrzeb i wrażliwości osób z niepełnosprawnością.
„Debil” to tekst który pokazuje mechanizm wykluczania grup społecznych, który może
uruchamiać w tych grupach skrywane i wypierane resentymentalne akty buntu za doznane
upokorzenia i krzywdy. A z drugiej strony ukazuje nam zakłamanie dzisiejszych elit, ich
skrywaną pogardę dla wykluczonych, przykrytą wszelkiej formy akcjami, hasłami wsparcia,
benefitami finansowymi dającymi im – elitom, celebrytom – jedynie dobre samopoczucie i
medialną sławę.

Paradoksalnie Debil, mimo że mówi ustami niepełnosprawnego jest bardziej obrazem
braku empatii i pogardy „zdrowego społeczeństwa”, niż ukazaniem wnętrza bohatera,
który jak sam o sobie mówi „jest debilem wykreowanym na potrzebę chwili”.

Spektakl jest próbą oddania głosu niepełnosprawnemu mężczyźnie, ale ze świadomością,
że nie mamy dostępu do jego świata wyobraźni i wrażliwości. Obraz sceniczny jest
światem wykreowanym, sztucznym i abstrakcyjnym, a niepełnosprawność jest oddana

symbolicznie z naciskiem na kreowanie jej na potrzeby spektaklu, nie oddając i nie
aspirując do oddania „prawdy psychologicznej”.

Obsada:
Bożena Adamek – Kangurzyca, Matka
Alina Szczegielniak – Prosiaczek, Ciotka Staszka
Dominika Feiglewicz – Królik
Rafał Szumera – Kubuś Puchatek, Kuba
Grzegorz Łukawski – Kłapouchy, Ojciec
Antoni Milancej – Krzyś, Maciek Andrzejak

Nagroda dla spektaklu „Debil”
Na XX FESTIWALU DRAMATURGII WSPÓŁCZESNEJ „RZECZYWISTOŚĆ
PRZEDSTAWIONA” w Zabrzu – Główna Nagroda za spektakl „Debil” Maliny Prześlugi w
reżyserii Piotra Ratajczaka.
Nagrodę główną za rolę w spektaklu „Debil” zdobył Rafał Szumera , natomiast wyróżnienie
otrzymała Bożena Adamek .